Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik Ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi

Sponsorlu Bağlantılar
İç güvenirliği sağlamak için, • verilerin yorumsuz sunumu • birden fazla araştırmacı kullanımı • gözlemlerin görüşmelerle onaylanması • analizde başka araştırmacı kullanımı • önceden oluşturulmuş ayrıntılı kavramsal çerçeveye bağlı veri analizi • üçgenleme/çeşitleme gibi yöntemleri uygulamak gerekir.
Geçerlik ve güvenirlik, nitel araştırmalarda önemli bir role sahiptir. Geçerlilik, bir araştırmanın sonuçlarının doğru olduğu anlamına gelirken; güvenirlik ise bir araştırmanın tekrar yapıldığında aynı sonuçları vermesi anlamına gelir. Geçerlik ve güvenirliği sağlamak için nitel araştırmacılar bir dizi önlem alırlar: 1. Kapsam: Araştırma konusunun geniş ve derin olması gerekir. 2. Muhakeme: Ölçümler ile elde edilen verileri muhakeme ederek geçerli ve güvenilir bir sonuca ulaşılması gerekir. 3. Bilimsel Çözümleme: Veriler matematiksel veya istatistiksel kurallar kullanılarak çözümlenmelidir. 4. Uygun Örneklem: İdeal olarak örneklem büyüklüğü, populasyon standardının aşılması için yeterli olmalıdır. 5. Karekteristik özellikler: Ölçümler, girişler ve kaydedilen veriler araştırma için uygun olmalıdır. 6. Yalıtlık: Araştırmanın tarafsız olması gerekir ve herhangi bir tarafın sonuçlar üzerinde etkisi olmamalıdır. 7. Uygun Metot: Deneklere uygun bir metot seçilmeli ve deneklerin rahatlıkla anlayabileceği şekilde bilgilendirilmelidir. 8. Değerlendirme: Her iki grup arasındaki farklar incelenerek, geçerlik ve güvenirlik sağlanmalıdır.
Nitel araştırmada örnekleme türleri oldukça farklıdır. Gelişigüzel örnekleme, kota örnekleme, amaca yönelik örnekleme, kartopu örnekleme, kuramsal örnekleme en sık kullanılan örnekleme yöntemleri arasındadır. Nitel araştırmada örneklem büyüklüğüne ilişkin formüller yoktur.
Örneklem büyüklüğünün nasıl hesaplanacağı, nitel araştırmalar için özel bir formül olmamasına rağmen, genel olarak üç ana kural takip edilerek hesaplanabilir. Bunlar; 1) nokta ya da değer saptama, 2) örneklem büyüklüğünün geri dönüşümü ve 3) örneklem kesme yoluyla hesaplanmasıdır. 1. Nokta ya da değer saptama, aranılan veri/şeylerin ölçüsüne göre örneklem büyüklüğünü belirlemek için kullanılır. Örneğin, 100 sayfa arasından örnek almak istiyorsanız, 50 sayfa örnek almanız gerektiği anlamına gelir. 2. Geri dönüşüm, aynı konuda birden çok örnek almak için kullanılan tekniktir. Örneğin, 10 kişi ile yapılacak bir mülakata 10 örnek seçilecektir. 3. Örnek kesme (stratified sampling), örneklem büyüklüğünün her bir kategori için hesaplanmasını sağlayan ve istatistiksel olarak istikrarlı bir örneklem türüdür. Örneğin, 10 kişilik bir gruptan 4'er erkek ve 4'er kadın seçilecekse, stokastik örneklemeden daha istikrarlı bir örneklem elde edilmiş olur.
Ölçülmek istenen şeyin ne derece doğru bir şekilde ölçüldüğü geçerlik kavramıyla ifade edilir. İkinci özellik ise, farklı durumlar da dâhil olmak üzere her kullanıldığında benzer sonuçları verebilmesi gerekir, bu da güvenirlik kavramıyla ifade edilir.
Geçerlik ve güvenirlik, ölçme ve değerlendirmede kullanılan ölçeklerin hassasiyet ve doğruluğunu ölçen özelliklerdir. Geçerlik, özellikle bir testin ya da araştırmanın yapılmakta olan şeye neden olabilecek sonuçları verdiğini ölçmeye yarar. Güvenirlik ise araştırmacıların her seferinde aynı sonucu sağlayabildiğinin göstergesidir. Geçerli bir ölçme aracının güvenilirliği ölçmede kullanılan testin tutarlılığının ölçümünün bir parçasıdır.
Evreni temsil eden bir alt küme seçilmesine örnekleme ya da örneklem seçimi denir. Araştırma evreninden, evreni temsil etmesi için seçilen örneklerden oluşan gruba örneklem denir. Araştırmacı, örneklemden elde ettiği bulguları evrene genellemek ister.
Örneklem, belirli bir konu üzerinde çalışan bilim insanlarının daha genel bir grup hakkında çıkarımlar yapmak için incelemelerini gerçekleştirmesi anlamına gelir. Örneklem, populasyonun özelliklerini yansıtan, onu temsil eden küçük bir gruptan oluşur. Araştırmacılar genellikle çalıştıkları konuyla ilgili sonuçlara varmak için anket ve görüşmeyi kullanır. Örneklem, verileri toplamak için kullanılan başka teknikler de vardır.
Güvenirlik yapılan ölçümün kararlılığını yani aynı şartlarda, değişik zamanlarda veya kişilerce ölçüldüğünde benzer sonuçların bulunmasıdır. Geçerlilik ise ölçmek istene şeyin gerçekten ölçülüp ölçülmediği ile ilgilidir. Güvenilirlik bir testin geçerliliğini etkiler. Geçerli bir test muhakkak güvenilir olmalıdır.
Geçerlilik ve güvenilirlik bir araştırma verisinin ne kadar doğru ve kullanılabilir olduğunu değerlendirmek için ölçme aracı olarak kullanılan iki kavramdır. Geçerlilik, ölçme aracının standart olarak ne kadar doğru olup olmadığını belirlerken, güvenilirlik, ölçme aracının verdiği sonuçların tekrarlanabilirliğini anlamaya yardımcı olur. Geçerlilik ve güvenilirlik şu yöntemlerle değerlendirilir: • Doğruluk Testi: Doğruluk testi, çalışma aracının belirli sonuçları verdiğini ve bunların doğru olup olmadığını test etmek için kullanılır. • Geçerlik Testi: Geçerlik testi, çalışma aracının uygunluğu hakkında bilgi sağlamak için kullanılır ve ölçme aracının istediğimiz niyeti anlamaya yeterli olup olmadığını değerlendirir. • Güvenilirlik Testi: Güvenilirlik testi, ölçme aracının verdiği sonuçların tekrarlanabilirliğini anlamak için kullanılır. Bu test, ölçme aracının verdiği sonuçların farklı zamanlarda tekrar tekrar alınmasına izin verir.
Ölçme aracının güvenilir olduğunu söyleyebilmen için minumum 0.70 olmalıdır. 1'e ne kadar yakın Güvenirlik o kadar yüksektir. Peki 0.70 altında ise tanımlar gene tersini uygular.
Geçerlik ve güvenirlik her durum için farklı olabilir. İşlem sonucunda elde edilen sonuca bağlı olarak değerlendirme yapılmalıdır. Örneğin, bir araştırma projesinde elde edilen sonuçlar, geçerlik ve güvenirlikte yüksek olmalıdır. Geçerli ve güvenilir sonuçlar almak için araştırmacılar tarafından sürekli kontrol edilmeli ve doğru teknikler kullanılmalıdır.
Birimlerin seçiminde kitle büyüklüğü (N), örneklem büyüklüğüne (n) bölünerek kaç birimde bir birimin örnekleme alınacağı belirlenir. Başlangıç sayısı rastgele belirlenmelidir. Bunun için rastgele sayılar tablosundan 1-30 arası bir sayı belirlenebilir.
Örneklem büyüklüğü, veri toplamaya konu olan özelliklerin ölçülmesi gerektiğinde yapılan bir matematik hesaptır. Örneklem büyüklüğünün belirlenmesi, her durumda farklı bağlantılar kullanılarak yapılır. Belirli bir örneklem büyüklüğünün belirlenmesi için, araştırmacının hedeflenen sonuçları elde etmek için ne kadar örneklem gerektiği konusunda bir karara sahip olması gerekir. Örneklem büyüklüğünü belirlemek için kullanılan en popüler yöntem, ortalama değer aralığı ve standart sapma bilgilerini kullanmaktır. Diğer yöntemler, algoritmalar ve yapay zeka kullanmaktır.
Örneklem büyüklüğünün kabaca belirlenmesi yöntemleri: – Tanımlayıcı (betimsel) araştırmalarda: Evrenden minimum %10 örneklem alınır, • Küçük evrenlerde evrenin %20'sine ihtiyaç duyulur. – Korelasyon çalışmalarında en az 30 denek gerekir.
Örneklem büyüklüğü, araştırmacının amaçlarına ve varsayımlarına göre değişir. Örneklem büyüklüğünün belirlenmesi için her durumda farklı kurallar olabilir. Ancak, niş bir örneklem büyüklüğünün her durum için geçerli bir formülü yoktur. Genel olarak, örneklem büyüklüğünün nispeten düşük olduğu durumlarda 10 ile 20 arasında bir rakamdan, çok sayıda örneklem üyesi bulunduğunda ise 100'ün üzerinde bir rakamdan bahsetmek mümkündür.