Kaçak Tadilat Cezası

Sponsorlu Bağlantılar
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 'İmar kirliliğine neden olma' başlıklı 184 maddesinde yer alan düzenlemeye göre; '(1) Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Kaçak yapı cezası ödendikten sonra işlemler tamamlanmış olur. Yalnızca ceza ödenmeden önce, kaçak bina veya yapıya uygulanacak tüm mücadelenin komple bir biçimde tamamlanmış olması gerektiğini unutmayın. Örneğin, yasa gereği olarak çevre ve estetik bozulmaların düzeltilmesi, arsa ya da yapıya verilen belgelerin düzenlenmesi, bir mühendisin raporunun alınması gibi bunun gibi işlemlerin tamamlanmış olması zorunludur. Aksi takdirde, bazı belediyeler tarafından işlemler tamamlanmadan önce ceza ödeme hakkında iptal edilebilir.
Verilen süre içerisinde yapı yıkılmaz veya aykırılık giderilmez ise İmar Kanunu'nun 42. maddesinin 3. fıkrasına göre belediye veya il özel idaresi encümeni tarafından İKİNCİ DEFA İDARİ PARA CEZASI VERİLİR.
Kaçak yapı para cezası, belediye tarafından kaçak yapıda bulunan kişiye Para Cezası Kanunu'na göre tarif edilmiştir. Kaçak yapılarda para cezası, suçun özelliğine ve ciddiyetine göre hesaplanır. Buna göre, kaçak yapının fiziki olarak oluşturulması veya değiştirilmesi gibi somut durumlarda, ülke genelinde belirlenmiş haksız karşılıklar miktarı esas alınarak ceza tespit edilebilir. Bu haksız karşılıklar, birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Kaçak yapıyı kullanarak yapılan herhangi bir faaliyet, yasa dışı gelir elde etme veya vergiden kaçma gibi sebeplere dayandığı takdirde bu ceza arttırılabilir.
20 Şubat 2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan kanunun imar para cezası konulu maddesinde “Aykırılığa konu alanın arsa payına isabet eden arsa alanı ile emlak vergisine esas arsa ve arazi asgari metrekare birim değerinin çarpımı ile bulunan bedel kadar idari para cezası ayrıca ilave edilir.” denilmektedir.
Belediye kaçak yapı cezası ödenmezse, borç alacak hukukuna uymayan kişi hakkında ücretin ödenmemiş olduğu tespit edilen cezanın ödenmeyen bölümü için mahkeme tarafından takip edilebilecek bir haciz ve mücbir sair idari para cezası gibi yaptırımlar uygulanabilir. Ayrıca, belediye tarafından kamulaştırma, ücretli kiralama, tazminat ve diğer hakların geçerli olduğu yerlerde, ücreti ödenmemiş olan cezanın ödenememiş olması nedeniyle, yapının kısmen veya tamamen ortadan kaldırılması ya da mevcut durumunu koruyarak tahdit edilmesi gibi ek yaptırımlar uygulanabilir.
Kaçak yapı cezası işlendiğinden itibaren ödenmemesi durumunda, devlet yaptırırım yetkisini kullanmaktadır. Eğer kaçak yapı cezası ödenmez ise ve inşaat alanı aktif olarak yaşama açık olarak kullanılıyorsa inşaat sahibi ya da firma sahibi ilk olarak ceza miktar artırımına sonrasında ise hapis cezasına tutulmaktadır.
Kanunen belirlenen ücretler ödendiği takdirde, cezadan kurtulmak mümkündür. Ayrıca, kanunen belirtilen sebeplerden dolayı bazı durumlarda cezanın iptal edilmesi de söz konusu olabilir. Örneğin; kamuya zarar vermeyen, geri dönüşüm ve yeniden kullanıma uygun yapı malzemelerinin kullanılması halinde, cezaların iptal edilmesine karar verilebilir. Dağıtılan yanlışlıkla ceza anlaşmasına rağmen yapılan küçük onarımlar dahil olmak üzere, bazı cezaların iptal edilmesi yetkili makamlarca da sağlanabilir.
İdari Para Cezasına Nereye İtiraz Edilir? 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun 27. maddesine göre idari para cezalarına karşı Sulh Ceza Hakimliği'ne itiraz edilebilir.
Bu, özel idare bölgelerinde genellikle kamu gücüne dayalı bir sürece dahil olmakla birlikte, çoğu durumda belirli bir belediye veya bölge yetkilisi tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu kişi ya da kişilerin görevi, kurallara ve yerel hukuka uygun olarak yapının yıkılmasını veya uygun şekilde düzenlenmesini sağlamaktır.
İstisnalar dışında ruhsat alınmadan yapıya başlanması kaçak yahut ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılması durumunda 3194 Sayılı Yasa'nın 32 nci maddesi uyarınca yerel idarelerce yıktırılır ve aynı Yasa'nın 42 nci maddesi gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye ceza yaptırımı uygulanır.
Kaçak yapı cezasını, ilgili belediyeler kesecektir. Yapılaşma ve çevre ile ilgili alanlarda denetimleri yürüten belediye, kaçak yapıları yakaladığında ekonomik cezalar uygulayabilir. Ceza olarak adlandırılan para, tarih içinde artmakta ve giderek daha büyük tutarlara ulaşmaktadır. Belediyelerin mahkeme kararına bağlı olarak uyguladığı cezalar, bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir.
Kaçak yapı para cezası il encümeni ya da belediye encümeni tarafından kesilir. İdari karar olduğundan ötürü de dilekçe ile itiraz yoluna başvurulabilir ya da doğrudan dava açma hakkı kullanılabilir.
Kaçak cezası her durumda farklı olabilir. Örneğin; arsa, ev veya iş yeri almak için kaçak olarak harcama yapmak, ticari faaliyetlerde kaçak olarak ürün satın almak, elektrik ve su kullanmak gibi. Kaçak cezası ne kadar olursa olsun, her zaman cezaya tabi olmaktan kaçınmak en iyi yoldur.
Kaçak elektrik kullanımı cezası ne kadar? Abonenin toplam kaçak elektrik kullanım miktarı hesaplanır ve aktif enerji bedelinin tek terimine göre 1,5 katı olarak elektrik faturasına yansıtılır. Bu bedel kaçak kullanımın başladığından tespit edilen tarihe kadar olan dönem için geçerli olan bedeldir.
Yapılan yapının ruhsatsız olması sebebiyle uygulanabilecek ceza, her durumda farklılık gösterebilmektedir. Örneğin; İmar Yasası gereği Küçük ve Orta Ölçekli Yapıların Düzenlenmesi Hakkında Kanun'a göre Türkiye genelinde uygulanan maksimum yaptırım, 133. maddeye göre; mülk sahibinin her bir konutunun ortalama fiyatının %25'ine eşit para cezasıdır. Ancak, bu oran bazı illerde %40'a kadar çıkmadığı açıktır. Buna ek olarak, yapının nerede yapıldığına ve mevcut imar planına göre uygulanan yönetmelik ve düzenlemeler de cezanın miktarını etkileyebilir.