Kanın en önemli özelliklerinden biri; CO₂ ve O₂ taşıma kapasitesinin çok yüksek olmasıdır.

a. Oksijenin Taşınması : Hayvanların kanında O₂ taşıyıcı solunum pigmentleri bulunur. Pigmentleri şu şekilde sıralayabiliriz: Hemoglobin, Hemosiyanin, Klorokruorin, Hemoeritrin

Oksijen kanda oksihemoglobin halinde taşınır. Çok az bir kısmı kan plazmasında çözünmüş olarak taşınır. (% 2 kadar). Akciğerlerde kana geçen O₂, alyuvarlardaki hemoglobinle birleşip oksihemoglobini oluşturur.

Doku kılcallarında hemoglobinden ayrılıp doku sıvısına, oradan da difüzyonla hücrelere geçer.

b. Karbondioksitin Taşınması: Hücrelerde oluşan CO₂, doku sıvısına geçip difüzyonla kılcal damarlara geçer. Normal olarak CO₂, kanda çok az erir ve az bir kısmı kan plazması ile taşınır. Büyük bir kısmı ise alyuvarlara girer. Alyuvarlarda karbonik anhidraz enziminin katalizlemesi sonucu CO₂, su ile birleşerek karbonik asiti oluşturur.

Karbonik asit (H₂CO₃), iyonlaşarak H⁺ ve HCO₃^– (bikarbonat) iyonu meydana getirir. H⁺ iyonu alyuvarlarda hemoglobinle, birleşerek HCO₃ iyonları ise plazmada taşınarak akciğer kılcallarına getirilir.

Akciğer kılcallarında HCO₃^– iyonları tekrar alyuvarlara girerek H⁺ iyonları ile birleşir ve H₂CO₃ (karbonik asit) oluşturur.

Yine karbonik anhidraz enziminin etkisiyle, karbonik asit, H₂O ve CO₂ e ayrışır. Böylece serbest kalan CO₂ difüzyonla önce plazmaya, oradan da akciğer alveollerine geçer ve soluk verme ile dışarı atılır.

Şekil : Kanda O₂ ve CO₂ nin Taşınması
 

CO₂ nin çok az bir kısmının hemoglobin ile de taşınabildiği belirtilmektedir. İnsanın soluduğu havada fazla oranda karbon monoksit (CO) bulunursa zehirlenme meydana gelir.

Çünkü, CO hemoglobin ile sıkı bağ yapar ve kolayca kopmaz. Bunun sonucunda oksijen hemoglobinle bağlanamaz ve dokular O₂ siz kalır.

Bu Kategoride En Çok Ziyaret Edilenler

• DNA ile RNA nın Karşılaştırılması
• Kalp Atış Hızını Etkileyen Faktörler Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Karbonhidratların Sindirimi Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Çok Alellik Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Eş Baskınlık (Ekivalentlik) Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Bağlı Gen ? Bağımsız Gen Konu Anlatımı
• Mitoz ve Mayoz Bölünmenin Karşılaştırılması
• Kontrol Çaprazlaması Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Kalıtsal ve Şartlı Refleks Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık
• Yumurta Oluşumu (Oogenez) Konu Anlatımı - Biyoloji YGS LYS Hazırlık