Temel cümleye şart koşan bir yan cümlecikten oluşan cümlelerdir. “Bir kişi daha olursa kadroyu tamamlıyoruz.” cümlesinde “tamamlıyoruz” yüklemdir. “Bir kişi daha olursa ” öğesi ise şart bildiren yan cümleciktir. “Sınava iyi hazırlanmışsa, onu mutlaka kazanır.” cümlesinde “kazanır” yüklemdir, “sınava iyi hazırlanmışsa” öğesi ise temel cümleye şart koşan bir yan cümleciktir. Şart anlamı veren her cümle yapıca şart cümlesi değildir. “Yarın gelmek üzere şimdi dağılabilirsiniz.” cümlesinde şart anlamı olmasına rağmen cümle yapısına göre şart cümlesi değildir. “Gelmek” sözü fiilimsi olduğundan cümle girişik bileşik cümledir.
Yan cümle daima -se, -sa şart kipiyle çekimlenir.