İsim kök veya gövdelerine gelerek onlardan yeni isimler türeten eklerdir. Ancak bu sözcükler sıfat, zarf gibi görevlerde de kullanılabilir. Bu eklerden bazıları şunlardır: “-lık - lik” eki “Buraya bir odunluk yapmıştık.” cümlesinde ek, “odunların koyulacağı yer” anlamında bir sözcük türetmiş. “Pencereye güneşlik almamız gerekiyor.” cümlesinde güneşten korunmak için kullanılan alet ismi yapmış. “Sendeki bu gençlik bir gün gidecek.” cümlesinde soyut bir isim yapmış. “Kiralık ev arıyoruz.” cümlesinde “kiraya verilecek” anlamında sıfat yapmış. “Benlik özenle korunmalıdır.” cümlesinde zamire gelerek ondan soyut bir isim türetmiştir. Yukarıdaki örnekte olduğu gibi bir ek eklendiği sözcüğe değişik anlamlar katabilir. Bundan sonraki ekleri cümle içinde gösterip geçeceğiz. Ne anlama geldiğini cümle içindeki kullanımlardan çıkarabilirsiniz. “Artık biz de şehirli olduk.” “Kimse evsiz yaşayamaz.” “Her noktaya bir gözcü koyalım.” “Bu yaz İngilizce kursuna gideceğim.” “Gençleri çağdaş bir insan olarak yetiştirelim.” “Yarışmada üçüncü olduğumu söylediler.” “Her sınıftan üçer kişi gelsin.” “O çocuksu gülüşüne bayılıyorum.” “Bu yemeğin acımsı bir tadı var.” “Onun kendine özgü bir anlatımı var.” “Sen çok bencil birisin.” “Şu gelen sarışın çocuğu tanıyor musun?” “Seninle yaşıt olduğumu bilmiyordum.” Bunların dışında, az da olsa, kullanılan isimden isim yapma ekleri de vardır. Önemli olan kök halindeki sözcüğü bulup eklerini inceleyebilmektir. Küçültme eki olarak kullanılan “-cık, -cağız, -cak” eklerini kimi kaynaklar çekim eki olarak değerlendirir. Ancak sorulardan anladığımız kadarıyla bu ek yapım ekidir. “Kış gününde bu incecik gömlekle gezilir mi?” “Bu hayvancağız bu kadar yükü nasıl taşısın?” cümlelerinde gördüğümüz bu ekin, acıma, pekiştirme, sevgi gibi birçok anlamlar taşıdığı görülür. Küçültme eki eklendiği sözcükte bazen ses düşmesine, bazen ses türemesine sebep olabilir. “Küçücük elleriyle öyle güzel resim yapıyordu ki!” cümlesinde “küçük” sözü “-cik” ekini aldığında, sondaki “k” sesi düşüyor. “minik ® minicik” “ufak ® ufacık” “yumuşak ® yumuşacık” sözcüklerinde de aynı özelliği görebiliriz. Bazen de ses türemesi olabilir. “Azıcık aşım, kaygısız başım.” atasözünde “az” sözcüğüne “-cık” ekini getirdiğimizde “azcık” olması gerekirken “azıcık” olmuş; yani arada bir “ı” sesi türemiş. “Bu gencecik yaşında ne sıkıntılar çekti zavallı.” cümlesinde ise ekten önce “e” sesinin türediğini görüyoruz. Kimi sözcüklerde bu ek, fiilden sözcük türetmiş gibi görülebilir. Örneğin; “Bebek, etrafındakilere gülücükler yolluyordu.” cümlesinde “gülücük” sözü sanki gülmek fiiline “-cik” eki getirilerek yapılmış; oysa sözcük aslında “gülüş-cük” şeklindeymiş, daha sonra “ş” düşerek “gülücük” olmuş. Bazı durumlarda “-cık” eki küçültmeyle ilgisi olmayan, bir nesne, bir kavram adı da yapabilir. “Onun bu yıl kulakçık ameliyatı olması gerekiyor.” “Yaşlılıktan elmacık kemikleri dışarı çıkmış adamın.” cümlelerinde bu ekin küçültme anlamından sıyrıldığını ve nesne ismi yaptığını görüyoruz. Bazı isimden isim yapma ekleri de yansıma sözcüklere gelerek onlardan isim türetebilir. “Bu gürültü nereden geliyor?” cümlesinde “gürül” yansıma sözcüğü “-tü” eki alarak isim olmuştur. “Dün geceki horultu kimden geliyordu öyle?” “Bu mahallede fısıltı gazetesi iyi çalışıyor galiba.” cümlelerinde altı çizili sözcükler yansımadan isim olan sözcüklerdir.