EĞİTİM ÖĞRETİMDE ÇEVRE İMKANLARININ KULLANILMASI
Sosyal ve kültürel bir kurum olarak okul, çevresinin de sosyal ve kültürel merkezi olmalıdır. Okul, çevresinin kendisinden beklentilerini yerine getirip onunla bütünleşmelidir.
Okul çevresinin sosyal ve kültürel merkezi olur. Bu zor bir görev ve sorumluluktur ancak bir çok okulumuz bu görevi başarmıştır. Kurumsallaşabilen, TKY felsefesini özümseyebilen her okul bunu başarabilir. Bu iş için özel bir çaba sarfetmesine de gerek yoktur. Bir okul “Ben şimdi çevremin sosyal ve kültürel merkezi olmak için plan yapıp çalışacağım.” diyemez. Bir defa böyle bir anlayış yanlıştır. Okul, kurumsallaşarak, TKY felsefesine uygun çalışarak kendiliğinden çevresinin sosyal ve kültürel merkezi haline dönüşür. Esasen okulu, içinde bulunduğu çevreden soyutlamak ya da ayrı düşünmek yanlıştır.
Okul, bir öğretim yılı boyunca yapacağı eğitici ve öğretici çalışmaları, çevreden kopuk olarak yapamaz. Öğretim yılı başında tüm planlamalar yapılır. Çevre koşulları düşünülür. Yapılacak yarışmalar, geziler, incelemeler, turnuvalar, sportif ve kültürel etkinlikler, veliler ve okul çevresi ile ilişkilendirilerek hazırlanır.
Okul çevreden ayrı asla düşünülemez. Öncelikle okulun velileri okulun doğal çevresidir. Bir de okulun bulunduğu yerleşim birimindeki resmi ve yerel yönetimlerle, sivil toplum kurum ve kuruluşlarını düşünecek olursak okulun çok büyük bir çevresi vardır. Velilerin dışındaki resmi yönetim, yerel yönetim ve sivil toplum kuruluşları (dernekler, odalar, vakıflar, kulüpler..vb.) okuldan her zaman güzel haberler almak isterler. Okula davet edildiklerinde koşarak gelirler. Okula hep yardımcı olmak isterler. Okulda öğrencisi bulunmayan bu kurum ve kuruluşlar, gelecek toplumun okullarda yapılandırıldığının farkındadırlar.Okulu, çevresi ile bütünleştirmek, çevresi ile sıcak iletişim ve ilişkiler kurmak, yine çağdaş eğitim yöneticisi olarak nitelendirdiğimiz okul müdürüne bağlıdır. Onun bu işe bakışına, koşuşturmasına, çalışmasına bağlıdır. Daha somut ifade etmek gerekirse okul müdürü, okulu sosyal ve kültürel bir merkez haline sokmak istiyorsa şu çalışmaları ısrarla ve aksatmadan, istikrarlı bir şekilde yürütmelidir:
Konu ile ilgili mevzuat maddeleri:
Müdür, görev, yetki ve sorumlulukları bölümünde;
ç) Okul veya kurumun derslik, bilişim teknolojisi sınıfı, laboratuvar, atölye, kütüphane, araç ve gereci ile diğer tesisleri eğitim ve öğretime hazır bulundurur. Bunlardan imkânlar ölçüsünde diğer okul veya kurumlar ile çevrenin de yararlanmasını sağlar. Diğer okul veya kurum ve çevre imkânlarından da yararlanılması için gerekli tedbirleri alır.
ğ) Okul veya kurum ve çevre imkânlarının değerlendirilerek, yapılacak deney, proje, gezi ve gözlemlerin planlanması,
Ayrıca çevreden şu grup veya kurumlardan destek alınılabilir.
1-Okul-Aile Birliği : Yönetmeliğine uygun kurulmalı, yönetmeliğinde belirtilen görevler için çalıştırılmalıdır. Okul müdürü, her ay okul aile birliğini toplamalı, okuldaki çalışmalar hakkında onları bilgilendirmeli, okulun çalışmalarını onların da çevrelerine ve diğer velilere anlatmalarını istemelidir. Okul Aile Birliği ile öğretmenler arasında okul müdürü köprü görevini yapmalıdır. Okul Aile Birliği de okul ile veliler arasında köprü görevini iyi yürütmelidir. Tamamen okul müdürüne bağlı olarak etkin ve etkili olarak çalıştırılacak bir Okul Aile Birliği okula ve çevreye çok şeyler katacaktır.
Okulun her türlü etkinliklerine Okul Aile Birliği davet edilmeli, yerleri ayrılmalı, kendilerine önem ve değer verildiği hissettirilmelidir. Okul müdürü, Okul Aile Birliği üyelerine, öğretmenlerle iletişimlerinde, öğretmenlerin karşısına “Ben Okul Aile Birliği üyesiyim.” şeklinde asla çıkmamalarını sürekli vurgulamalı, bu yönde telkinlerde bulunmalıdır. Okul Aile Birliği, okulun en etkili sivil toplum kuruluşudur.
2. Dernek- Vakıf : Okulun bir yan kuruluşu olan dernek – vakıf yönetimi ile okul müdürü iyi ve yapıcı ilişkiler içinde olmalıdır. Okulun gereksinimi olan ders araç – gereçleri ve diğer gereksinimlerinin karşılanmasında bu kuruluşların yadsınmayacak büyüklükte katkıları olduğunu hepimiz bilmekteyiz. Zaman zaman Okul Aile Birliğinin desteğini de kaydırarak bu kuruluşların çalışmalarına yardımcı olunmalı, okulun her türlü etkinliklerine davet edilmeli, yerleri ayrılmalı, sıcak ilişki ve iletişim sürdürülmelidir.
3. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü : Okulun resmi olarak bağlı bulunduğu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile sıcak, istikrarlı ve etkili iletişim kurulmalıdır. Çünkü okulun bir çok eksiği, bir çok resmi işi bu kurum tarafından yürütülmektedir. Okulda yapılan tüm çalışmalar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bildirilmeli, önemli tören ve toplantılara Müdür ve Şube Müdürleri davet edilmelidir. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün güven ve desteğini sağlamak bir okul için çok önemlidir.
4. Kaymakamlık : Okul Müdürü, ilçenin en üst düzey yöneticisi olan Kaymakam ile de ilişkilerini sıcak tutmaya, zaman zaman onu ziyaret ederek okulu hakkında bilgilendirmeye çalışmalıdır. Okul ile ilgili bir çok problemin çözümünde Kaymakamın desteği çok önemlidir. Okulun önemli kutlama, tören ve toplantılarına Kaymakam özel olarak davet edilmelidir.
5. Garnizon Komutanlığı : Okul Müdürü Garnizon Komutanlığı ile de iletişim içinde olmalı, askeriyenin okula katacağı artı değeri göz ardı etmemelidir. Ülkemizin bir çok yöresinde askeri birliklerin okullarımıza yaptıkları katkılar, yardımlar yadsınmayacak derecede büyüktür.
6. Belediye : Yerel yönetimlerin okullara bakışları hep sıcak olmuştur. Onların bu sıcak bakışlarını sürdürmek, okulun bir çok problemini çözmek ve desteklerinin sürekliliğini sağlamak için de Belediye Başkanı ile zaman zaman görüşülmeli, ziyaretine gidilmeli, okulun önemli tören ve toplantılarına davet edilmelidir. Okulun doğabilecek su, kanalizasyon, bahçe düzenlemesi gibi bir çok sorununda belediyeden alınacak yardım ve teknik destek bir okul için çok önemlidir. Okul Müdürü, yanına alacağı iki öğretmen ve Okul Aile Birliği üyeleri ile birlikte Belediye Başkanı’na yılda bir kez ziyarete gitmesi, bu desteğin sürekliliğini sağlayacaktır.
7. Emekli Öğretmenler : Okulunuzdan veya diğer okullardan emekli olmuş olup, okul çevresinde oturan Emekli Öğretmenleri asla unutmamalıyız. Okulun açılışında, kapanışında ve diğer toplantı ve törenlere onları davet etmeli, onlara okul havasını zaman zaman yaşatmalı, okulda çalışan öğretmenler ile emekli öğretmenler arasında diyaloglar kurdurmalı, toplumun şekillenmesinde, aydınlanmasında emeği geçmiş bu insanlara unutulmadıklarını anımsatmalıyız.
8. Siyasi Partiler : Demokrasinin vazgeçilmez kurumlarından siyasi partilerle ilişki okullarımız için çok önemlidir. Devleti siyasi partilerin yönettiğini unutmamalıyız. Siyasi partilerin toplum içinde köklü ve güçlü ilişkileri vardır. Okul Müdürü, her hangi bir siyasi partinin kanadı altına girmeden, tüm partilere eşit uzaklıkta bir iletişim kanalı kurmalı, okulda yapılacak önemli toplantı ve törenlere onları davet etmelidir.,
9. Bankalar, 10. Dernekler, 11. Odalar, 12. Kulüpler, 13. Muhtarlar, 14. Resmi daireler, 15. Fabrikalar ve 16. Diğer kuruluşlar : Okul Müdürü, bu kurum ve kuruluşlarla da iletişim kanalları kurmalı, buralara ziyaretlere gitmeli, onları okula davet etmelidir. Bazen bir davetiye, açamadığımız bir çok kapının açılmasına neden olabilecek, okulumuzun çevre ile iletişiminde, çevre tarafından tanınmasında etkili bir referans durumuna gelecektir.
Okullarımız çevre ile sıcak iletişim kurmak için aşağıdaki çalışmalara her öğretim yılında yer vermelidir :
OKUL DERGİSİ : Her okul mutlaka yılda en az iki defa okul dergisi çıkartmalıdır. Okulda yapılan her türlü çalışmaların yer aldığı, % 90 öğrencilerin emekleriyle meydana gelecek bu okul dergileri yukarıda sıraladığımız tüm kurum ve kuruluşlara gönderilmelidir. Dergide emeği geçen ve adı bulunan öğrencilere, okulun öğretmen ve diğer çalışanlara öncelik tanınarak derginin dağıtımı planlanmalıdır. Çevrede bulunan diğer her kademedeki okullara da bu dergi gönderilmelidir.
HALK OYUNLARI EKİBİ : Yurdumuzun çeşitli yörelerine ait Halk Oyunları Ekibi okulda kurulmalı, okulun açılışında, kapanışında, resmi bayramlarda ekip okulu temsil etmelidir. Ayrıca çevrede yapılacak açılış ve törenlere ekip gönderilmeli, okulun reklamı canlı olarak yapılmalıdır.
MEZUNİYET TÖRENİ : Özellikle öğretim yılı sonunda yapılacak bir MEZUNİYET TÖRENİ, mezun olan öğrenciler ve velileri üzerinde unutulmaz etkiler bırakacaktır. Velilerin, çevrenin takdirini toplayacaktır.
PANEL – TARTIŞMA ve BİLGİ YARIŞMALARI : Öğrencilerin hazırlayıp sundukları bu tür toplantılar, öğrencilerin kendilerini toplum karşısında ifade edebilmeleri açısından çok önemlidir. Bu tür etkinlikler okulun çevresinde bulunan resmi kurumlar ve sivil toplum kuruluşları üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır.
TURNUVALAR : Bahar aylarında düzenlenecek okul içi – okul dışı turnuvalar, öğrenci, öğretmen ve velilerde sportif etkinlik, başarıya koşma ve ekip ruhunu kazanmanın yanı sıra ait olma duygusunu da geliştirmektedir.
YIL SONU SERGİSİ : Öğrencilerin el emeklerini anne babalarına bir sergi aracılığı ile göstermeleri onlar için çok önemlidir. Anne- babalar da bu sergilerde çocuklarının çalışmalarını görmekten büyük haz ve mutluluk duyarlar.
TİYATRO : Özellikle öğrencilerimizin yıl sonunda bir tiyatro oyununu sahneye koyması ve bunu protokola ve velilere sunması, izleyiciler üzerinde çok etkili olmaktadır.
OKULUN AÇILIŞ, KAPANIŞ TÖRENLERİ ve ULUSAL BAYRAMLAR: Her okul buna önem vermeli, yapacağı törenlere yukarıda sıralanan kurum ve kuruluşlar davet edilmelidir. Ulusal Bayramlara okul en yüksek derecede hazırlıklı katılmalı ya da törenler hazırlamalıdır. Bu törenler ve Ulusal Bayram Törenleri okulun, öğrenci ve öğretmenlerin çevre ile kaynaşmasını, çevrenin okulu daha iyi tanımasını sağlayacak ve okula çevrenin her türlü desteğini artıracaktır.
İşte yukarıda sıralanan ve benzer çalışmalarla okul çevresi ile kaynaşır, çevresinin sosyal ve kültürel bir merkezi haline dönüşür. Okul yönetiminin ve öğretmenlerin yaratıcılıkları, bunu daha da geliştirecek, zenginleştirecek ve okulu çevre ile bütünleşecektir.