Sayfa 12 HAZIRLIK bölümü
1-ruh hali dikkatli.resim,heykel ve edebiyat gibi sanat dallarında işlenebilir
2-heykelin malzemesi mermerdir.heybeninki iplik,karikatürün resim,kalem,kağıt.bu ürünlerin hepsi birbirinden farklıdır çünkü hepsinin malzemesi farklıdır.
3. soru cavabı
GÜZEL SANATLAR İÇİNDE EDEBİYATIN YERİ
Sanat insanın güzellik karşısında duyduğu heyecan ve hayranlığı uyandırmak için ortaya koyduğu yaratıcılıktır. Sanatın temelinde insan sevgisi, hoşgörü, yaratma özgürlüğü vardır.
Sanat insanın varlık şartlarından biridir. İnsanın olduğu her yerde sanat vardır.(Mağara resimleri, antik süs eşyaları, işlenmiş kap kaçak vb.) Sanatın amacı da zaten insanlarda güzel duygular uyandırmak, insan hayatını renklendirmek, güzelleştirmektir. Resim, tiyatro, şiir, dans, müzik ve kitapların olmadığı bir dünyada yaşadığımızı düşünürsek sanatın insan hayatı için ne kadar vazgeçilmez ve önemli olduğunu anlarız.İnsanlar kendilerini farklı araçlarla ifade edebilirler. Kimisi resimle, müzikle, dansla heykelle kimisi de şiirle, romanla, hikâyeyle yani edebiyat vasıtasıyla ifade ederler.İnsanoğlu hayatı boyunca güzeli istemiştir. Sözüne yazısına(edebiyat),sesine(müzi k)kullanabildiği renklere(resim),yaşadığı mekâna(mimarlık),işleyebildiği her türlü maddeye(heykeltıraş)güzellik vermek insanoğlunun yaşam felsefesi olmuştur ki bu da güzel sanatlar dediğimiz şubeleri doğurmuştur.Edebiyat bu güzel sanatların bir koludur. Edebiyat; sözde, yazıda, düşüncede, hayalde güzellik demektir.
Edebiyat; dil ile gerçekleştirilen, malzemesi dil olan güzel sanat etkinliğidir. Edebi eser öncelikle sanat değeri olan eserdir. Edebi eserlerde dikkatle kullanılmış bir dil vardır.
Bilim nasıl ki akla, mantığa, öğretmeye yönelik ise sanat da insan ruhunu doyurmaya, güzelleştir meye yöneliktir.
Sayfa 13 SANATIN ÖZÜ VE EREĞİ
1-eser sanat eseridirçünkü duygularla ifade edildiği için.
2-sanatın özünü değerlendirmektedir.Güzel sanatlarda işlenmez çünkü bir doğruluk kanıtlamaya çalışmaktadır,duygu yoktur.
3-aşk,sonsuz bir türküye benzetilmiştir.
4-insan etkinlikleri güzel sanatlarda etkilidir.güzel sanatlarda duygu ön planda oldugu için büyük ölçüde yer almaktadır..
Sayfa 16
1- metnin başında ve sonunda üç nokta var buda devamı olduğu gösterir bize o yüzden de metin denmiştir.
2-gül ile diken diebilirim
3-edebiyatdili-edebi dil adlı metindeki sanat tanımına katılıorum ama sanat bu sınıflandırmadan da ibaret deildir.
4-iletişim yazı anlaşma sanat alanlarında kullanılmaktadır.
5-net cevap veremeyiz çünkü sanat insanlığın varoluşundan bu yana yaptıkları her türlü faaliyetlerle ortaya çıkmıştır.
6-gevet göktürk kitabeleri ilk yazılı eserdir edebi metin olarak kabul edebiliriz.
Sayfa 17-18-19
2. soru :
* ilme önem verilmeye başlanması
*akeri alanda yapılan yeniliklerde başarılı olunmaması
*eğitim sisteminin çökmesi
*kuşakların eğitilmemesi
*savaşlarda toprak ve mal kaybedilmesi
*savaş tazminatı ödemsiyle ekon*****n bozulması
*merkezi otoritenin bozulması
*yönetmin bozulması
*bilim adamlarının yeniliklere kayıtsız kalması
*yeniçerilerin soru yaratması
*milliyetçilik akımlar
1. etkinlik -> boşluk olan yer
*yeniçerilerin yeniliklere karşı çıkmları.
*batılı devletlerin çıkar birliği yapmaları.
*askeriyede yapılan yeniliklerin kalıcı olmaması.
*maliyenin iyi yönetilmemesi
Değerlendirme Cevabları
1-B 2-C
3 doğru yanlış sorusu
D,D,Y,D
4.soru cevabı
Sanat en genel anlamıyla, yaratıcılığın ve/veya hayalgücünün ifadesi olarak anlaşılır. Sanat sözcüğü genelde görsel sanatlar anlamında kullanılır. Sanat, insanlığın evrensel bir değeridir ve kısıtlı veya değişik şekillerde bile olsa her kültürde görülür.
Zanaat; Maddi ihtiyaçları karşılamak için yapılan, öğrenimle birlikte tecrübe gerektiren, pratik bilgi ve el ustalığı ile yapılan iştir. İnsanların maddeye dayanan gereksinimlerini karşılamak için yapılan, öğrenimle birlikte deneyim, beceri ve ustalık gerektiren işe zanaat denir.
Sayfa 19 Yorumlama ve Güncelleme kısmındaki 3.soru noktalı yerin cevabı :
Ülkemizin diğer ülkelere daha iyi tanıtılabilmesi için ülkemizin güzelliklerini bir dergiye döküp reklam olarak dağıtabilir veya diğer ülkelerin televizyonlarında bizim ülkenin gezip görülecek yerlerinin tanıtımı yapılabilir.
sayfa 19 en alttaki değerlendirme
1)şairlerin diğer insanlardan farklı duygular hissettikleri belirtilmiştir.Atatürkün sana verdiği önem anlatılmaktadır.
2)bboşluk doldurmaca
tanınmasında ,sanatlar ve sanat
3) D şıkkı olacak
Sayfa 20
1.Bilim ve Uzay bilimi fotoğrafları vardır.Edebiyat'ın bilim üzerindeki yerini ve ilişkisini anlatıyor olabilir.
2.Ay'a gidecek araçtan ve bu aracın nelerden yapıldığından bahsediyor.
3.Bilgi vermek amaçlı yazılmış olabilir.Evet kaynaklık etmiştir.Roman yazarken, yazdığı romanda bazı gerçeklere de yer veriyor ve bilim adamları Jules Verne'nin eserlerini inceleyerek buluş ve keşiflerin oluşmasında kolaylık sağlamışlar.
Sayfa 21
benzerlikler ve farklılıklar
benzerlikler=konusunun insan olması , dilin hepsinde ortak kullanılması
farklılıklar=yöntem farklı kullanılır,edebyatta amaç sanat ve güzellik yaratmaktır bilimde ise bir buluş açıklamaktır.
Sayfa 22
yorumlama-güncelleme
soru 3 ) edebi bir metindir sanat yapmak için yazılmıştır.
değerlendirme
1)d,d,y,d,d,y
2)C sıkkı
sayfa 23...
1)bilgi vermek amaççlı yazılmıştır.amacı sanat yapmaktır.
2)hayır dil insanaları birbiriyle anlaşmasını sağlar
Sayfa 26
8. Tarihi Özellikler --> Atlı ve göçebe bir medeniyet oluşturmuşlardır.
Sosyal Özellikler -->> düğün,matem,savaş,yaşayış,kullanılan dil ve dini inanış.
9.Memleketten uzak kalma , yalnızlık , yabancılık.
Sayfa 27
10. (noktalı yerlere gelecek kelimeler)
a. Edebşyat
b. Bilim
c. Felsefe ç. Günlük Konuşma
Değerlendirme
1.y-d-d-d-y
2.d şıkkı
3.size kalmış
4.günlük-edebi-kültür
SAYFA 29
1. ESKİ TÜRK TOPRAKLARINI ÖĞRETMEK İÇİN VE BU BİR ÖĞRETİCİ METİN
2. OLMAZ ÇÜNKÜ BAZI KELİMELER EKSİK ÖRNEĞİN YÜKLEM YOK
3. -
4. İLK ANLAMDA KULLANILANLAR: BANKA MEMURUSUNUZ DEMEK
EVET EVET BANKA MEMURUYUM
YAN ANLAMDA KULLANILANLAR:SAYILARLA BOĞUŞURUM VS.
SAYFA 30
DEĞERLENDİRME
1. İKİ METİN BİYOGRAFİ
ANCAK a. nesnel b. ise özneldir
2. -
3. B
4. Edebi metinde
anlam bağı
Sayfa 35
Yorumlama - Güncelleme
1."Dönüş" adlı metindeki olay,dilin alıcıyı harekete geçiren işleviyle anlatılabilir mi? Nedenleriyle açıklayınız.
Cevap: Tamamen bu işlevle anlatamayız.Ama bazı bölümlerde bu işlev uygulanabilir.
2."Dönüş" metninin iletisi sizce nedir?Her metnin bir iletişim aracı olduğunu söyleyebilir misiniz?Bir hikâye ile gazete haberi aynı türden iletişim araçları mıdır? Niçin?
Cevap:Metnin iletisi 'Anne sevgisi'dir. Edebi metinlerde iletişim kuramayız.Çünkü her insanın duygu ve düşünceleri farklıdır.Bir hikâye ve gazete haberi aynı türden iletişim aracı değildir.Çünkü hikâye sanatsal , gazete haberi öğretici metindir.
3.Hikâyeden yan anlamda kullanılmış kelimeler bulunuz.Edebî metinlerde yan anlamın niçin tercih edildiğini açıklayınız.
Cevap:Ağaçlara soğuk vurmuş,Karanlığa üflemek ... Edebi metinlerde okuyucunun sezgisine ve anlayışına bırakılacak kelimeler vardır .
4.-
Değerlendirme ~
1. Cevap: D
D
D
Y
D
D
2. Edebî metnin oluşturulma nedeni nedir?
Cevap: Edebî metinlerin oluşturma edenleri ilk olarak sanat yapmaktır.
3.Aşağıdaki iletişim araçlardan hangisi diğerlerinden farklıdır?
Cevap: B.Roman
4.Aşağıdaki cümleleri bu konuda öğrendiğiniz bilgilere göre tamamlayınız.
Cevap:
-Edebî eserler yan anlam içerir ve her okuyuşta yeni anlam değerleri kazanır .
-Edebî metin anlamlı dil birliklerinden oluşur.
Sayfa : 36- 37
Hazırlık ~
1.Edebî eserlerde okuyucunun anlayışına bırakılan cümleler vardır.Bu eserde 'gökkuşağını beline dolamak' gerçek anlamda kullanılmamıştır.
2.Edebî eserde gerçeği olduğu gibi anlatmaz.Gerçek kurgulanarak ve yorumlanarak yazılır.
İnceleme ~
1.Metinde anlatılanların gerçek hayatta yaşanması mümkündür.Yazar anlattığı herşeyi yaşamış olması gerekmez.Gerçeği yorumlayarak anlatabilir.
2.Mümkün değildir.Çünkü 17. yüzyılda plakalar ve dikiz aynalarına rastlamamız mümkün değildir.O döneme ait yaşayış tarzından söz edilmiştir.
3.Metinlerde tanıtılan mekân Ankara'dır.Hayır aynı sözlerle tanıtılmamıştır.2.metin tarihi metindir.3.metin de psikoloji biliminden yararlanılmışdır.
4.Sözü edilen kişi Selim'dir.Bu metinde Selim'in duygu ve düşüncelerinden yararlanılmıştır.İnsanların her türlü etkinliği işlenebilir.
5.-
Sayfa : 38
Yorumlama ve Güncelleme
1.-
2.Kahramanların olağanüstü özellikleri vardır.Çevremizde böyle kişileri görmemiz mümkün değildir.
3.Bilim verilerinden yararlanmamıştır.Günümüzde oluşturulsaydı daha farklı biçimde oluşturulurdu.Çünkü edebî metinler yazıldıkları dönemin özelliklerini yansıtır.
Değerlendirme ~
1. E. Edebî metin teknik gelişmeleri olduğu gibi aktarır.
2.Diğer bilgi ve bilim alanlarının ortaya koyduğu veriler edebiyatın oluşumuna kaynaklık eder.
Edebî metinde günlük hayattaki yaşanan tüm olaylar tam olarak yer almaz.
3.Edebî metinlerde okuyucunun sezgisi ve anlayışına bırakılan kelimeler vardır.Metinlerde ise böyle bir anlatım yoktur.
4. Tamamen aynı özelliklere sahip değildir. ama özellikleri birbirlerine benzer.
5. Y
D
D
D
Y
Sayfa : 39
I.Ünite Ölçme ve Değerlendirme Soruları ~
1. Etkilenen nesne gerçek,sanat eseri ise kurgulanarak,yorumlanarak yapılmış bir kurmacadır.
2. D. Bilgilendirme amaçlı olması
3. A. Paleontoloji = Fosil Bilimi
4. -
5. Resim - Çizgi ve renk
Roman - Söz
Heykel - Taş
Şarkı - Ses
(Olarak eşleştirilecektir.)
6. Duygu ve heyecanı dile getirme - Heyecana Bağlı İşlev
Göndergeyi olduğu gibi ifade etmek - Gödergesel İşlev
İletinin iletisini kendinde taşıma - Şiirsel İşlev
Dille ilgili bilgi verme - Dil Ötesi İşlev
(Olarak eşleştirilecektir.)
7. Aynı amaçla kullanılmaz.Tarih metni öğretici metin , tarihî roman ise edebî metindir.
8. Okuyunun sezgisine ve anlayışına bırakıldığında her okuyucu için farklı anlamlar içerir.Farklı yorumlara sebep olur ve okunmasına katkı sağlar.
9. Edebî metinde her okuyucu farklı yorum çıkardığı için okuyucu ve eser arasında iletişim gerçekleşir.
10. -
Sayfa : 42
İnceleme ~
1. O dönemdeki islam inancını değişik şekillerde çağırdığını anlatarak o döneme ait dinî görüşünü şiire yansıtmıştır.Benzetmelerden yararlanmıştır .Dağlar ile taşlar ile,seherlerde kuşlar ile ...
2. Birinci dönemdeki sanat anlayışı : 'Sanat , toplum içindir ' görüşünü benimsemiştir.Halkın anlayacağı sade dil kullanılmıştır.
İkinci dönemdeki sanat anlayışı : 'Sanat , sanat içindir ' görüşünü benimsemiştir.Halkın anlaması önemli değildir.
-Namık Kemal'in şiiri birinci döneme aittir.
3. Kaside de insanların hak,adalet,hürriyet düşüncesini benimsediğini anlatıyor.Cenge Giderken ' de savaş döneminde neler yapacağını anlatıyor.
Sayfa 43
2. metin
-Birinci dönemdeki sanat anlayışı:Sanat toplum içindir.Şiirde hak , adalet , özgürlük gibi kavramlar işlenmiş edebiyata yeni türler kazandırmıştır.
-İkinci dönemdeki sanat anlayışı:Sanat sanat içindir.Abdülhamit'in istibdad dönemine denk geldiği için sanatçılar kendi işlerine kapanmışlar.Bireysel yer vermişlerdir.
3. metin-3. soru
-Kaside , arız ölçüsüyle yazılmıştır.Şiirlerini ağır bir dille yazmıştır. Cenge Giderken , hece ölçüsüyle yazılmıştır. Milliyetçilik(türkçülük) akımından etkilenmiştir.Şiirlerini sade bir dille yazmıştır.Milli edebiyat dili ozanlarındandır.
Sayfa 44
Yorumlama-Güncelleme
1. soru
-Tanzimat şairleri divan şiiri gelenekleriyle yetiştirildiği için ağır bir dil kullanmıştır.
2. soru
1. metin:Sözlü edebiyatta gelişen tasavvufi türk edebiyatıdır.Dili sadedir.8'li hece ölçüsü vardır.Amaç topluma hitap etmektir.
2. metin:Aruz ölçüsü kullanılmıştır.Tanzimat edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.Şekil ve biçim ölçüsüyle kasidedir.
3. metin:Sade bir dil vardır.Milli edebiyat geleneği içinde yazılmıştır.Milliyetçilik akımından etkilenmiştir.Amaç topluma hitap etmektir.
Değerlendirme
1. soru(boşluklara gelecek kelimeler)
-dönemden
-sosyal ve kültürel
-edebiyatını
-islamın
2. soru
C şıkkı
3. soru:yapamadım
4. soru(doğru-yanlış)
D
D
Y
.....
4.
Sayfa 45
Hazırlık
1.Metinlerden 2.metni daha ahenkli okuruz.Çünkü kelimeler birbiriyle ses ve anlam bakımından etkileyici bir bütün oluşturmuştur.
2.Türkü de anlatılmak istenen duygu ve düşünceleri daha etkili bir biçimde anlatırız. Yazdığımız düz metinde ise söyleyiş tarzımız değişir.
İnceleme
1.Anlatılmak istenen duygu ve düşünceleri daha etkili bir biçimde ifade edilebilmesi için ses tonunu değiştirerek okuruz.Bundan dolayı iki arkadaşımız da farklı ses tonu ile okur.
2.Evet iki metinde de ahenk vardır.Bu iki metnin söylenişleri aynı değildir. Çünkü konular farklıdır.1.metin coşkulu ,2.metin sevinçli ifade ederiz.
Sayfa 48
1=Şiirde ritim kafiye , ölçü ve ses tekrarıyla sağlanır.
2=C şıkkı
3=C şıkkı
4=D , Y , Y
5=Her edebi ESERİN kendine özgü bir AHENK ve RİTİM anlayışı vardır.
Şiirde ÖLÇÜ ve SES TEKRARI ahenk unsurudur.
6=Tam olarak bilmiyorum ama ahenk çapraz kafiye ile sağlanmış olabilir.
Değerlendirme
1=Şiir dili düz yazı dilinden SANATLI BİR SÖYLEYİŞ olduğu için farklıdır.
İmge sınırlı olan VARLIKLARLA sınırsız olan HAYALLER için doğmuştur.
Söz sanatı ile imge DAHA SINIRLI olduğu için birbirinden farklı anlatım biçimidir.
Şiir dilinde KELİMELER için çağrışımı önemlidir.
İmge soyut OLAN VARLIĞI SOMUTLAŞTIRMAK için olmuştur.
Şiir anlam için değil AHENK için yazılır.
2=İmge ,hayal gücü demektir. Şiirde şairin kendine özgü mecazi anlatımıyla ahenk sağlanır.
3=B şıkkı
4= -
Sayfa 49
Hazırlık - Tema
1-) Her edebi eserde iletilmek istenen bir mesaj vardır . Bu mesaja tema denir . Temayı bulmak için " Sair bu şiiri neden yazmıştır?" sorusu sorulur.
2-) Tema siirin dışında da soyut bir kavram ve düşünce olarak vardır.
Sayfa 50
3-) Tarih , şeref , şiir . . .
Anlama Ve Yorumlama
3-) Kutuları çapraz bir şekilde eşleştireceksiniz .
4-) Şiirin ismi " Yavrum " olmalidır .
Sayfa 51
1.ikiside yanlış.2.boşluk doldurmada tema aşktır.3.cevap A'dır.4.tema ölümdür.
2.TEMANIN GERÇEKLİKLE İLİŞKİSİ VARDIR.ŞİİRİN TEMASI BAYRAK SEVGİSİ
3.BAYRAKBİR SÜSE,KIZ KARDEŞİNİN GELİNLİĞİNE,ŞEHİDİN SON ÖRTÜSÜNE,SAVAŞIN KARTALINA VEÇİÇEGE BENZETİLİYOR
Ölçme ve Değerlendirme
1-Y,Y
2-karşılıksız aşk
3-E
4-ölümden sonra doğaya dönme isteği
Sayfa 53
Değerlendirme
1=Şiir dili düz yazı dilinden SANATLI BİR SÖYLEYİŞ olduğu için farklıdır.
İmge sınırlı olan VARLIKLARLA sınırsız olan HAYALLER için doğmuştur.
Söz sanatı ile imge DAHA SINIRLI olduğu için birbirinden farklı anlatım biçimidir.
Şiir dilinde KELİMELER için çağrışımı önemlidir.
İmge soyut OLAN VARLIĞI SOMUTLAŞTIRMAK için olmuştur.
Şiir anlam için değil AHENK için yazılır.
2=İmge ,hayal gücü demektir. Şiirde şairin kendine özgü mecazi anlatımıyla ahenk sağlanır.
3=B şıkkı
4= -Sayfa 58
1.Boşluk doldurma
Şiirin birimi(üçlük,bent,beyit)
Şiirde(özlem) duygusu hakimdir.
Şiirin dili (sade bir türkçe)
Şiir(cumhuriyet)döneminde yazılmış olabilir
2:B
3:nazım birimi etkilidir
4:D,Y,Y,Y,D
Sayfa 59 - Hazırlık
1.Karacaoğlan'ın şiirinde ölüm teması , Anonim şiirde ise ayrılık teması işlenmiştir.
Sayfa 6o
Ölçme Değerlendirme
1-)Y,D
2-)Anlam , aynı tema
3-)E
Sayfa 61
Tablo - Tema ;
Sayfa 62
Ölçme ve Değerlendirme
1. E
2. C
3. Bir şiir hangi dönemde yazılırsa yazılsın yazıldığı dönemin şartlarından etklinildiği için, yazılı dönemle bir ilişkisi bulunmaktadır.
4. -boşluk doldurma--> D, D, Y, Y
Sayfa 63 - Hazırlık
1)Kulak verinki zaman,tahtayı kemiriyor... bunlar şiire çok önemli anlamlar katmıştır...
2)Ewet gerçek hayattan uzak
3)1.Resim Daha Gerçekçidir... Renkler Daha Açıktır...
4)Şiir Yalnızlıgı anlatıyor...
Sayfa 64
1. anlam bozulur şiiri temasını oluşturan kelimler şiirden çıkarılırsa anlam bozulur .Şiirin anlamı enellikle son dörtlükte olur bu şiirden son dörtlük çıkarsa anlam bozulur. Veda şiirinin teması ayrılık
2. Şiir bir edebi metindir edebi metinlerde sözcüklere yeni anlamlar yüklenerek bir üst dil özelliği kazandırılır.
3.Veda metni halk edebiyatı şiir geleneği ürünüdür çünkü hece ölçüsü ile yazılmıştır ve dili sadedir.Ses metni ise divan edebiyatı şiir geleneği ürünüdür çünkü aruz ölçüsü kullanılmıştır ve dili ağırdır.(arapça ve farsça kelimler ve tamlamalar vardır)
Sayfa 77
Değerlendirme
1. C. Şairin belli bir sanat anlayışına bağlı olması
2.
D
D
Y
Y
D
3. Tema
4. Kendi hayatını anlatmak zorunda değildir.Kendi hayatını işlemesede şiire yansır.
5. Dil,din,ırk,yaşadığı ortam,kültür ve dünya görüşleri ister istemez yansıtır.
Sayfa 78
1. Yöresel kıyafetli bayanlar, köy ortamı , güzellik.
2.
Ok
Yavuz Sultan Selim Hân'ın önünde
Ok atan ihtiyar Bektaş Subaşı,
Bu yüksek tepeye dikti bu taşı
O Gaazî Hünkâr'ın mutlu gününde..
Vezir, molla, ağa, bey, takım takım,
Güneşli bir nîsan günü ok attı.
Kimi yayı öptü, kimi fırlattı;
En er kemankeşe yetti üç atım.
En son Bektaş Ağa çöktü diz üstü.
Titrek elleriyle gererken yayı,
Her yandan bir merak sardı alayı.
Ok uçtu, hedefin kalbine düştü.
Hünkâr dedi 'Koca! Pek yaman saldın,
Eğerçi bellisin benim katımda,
Bir sır olsa gerek bu ilk atımda.
Bu sihirli oku nereden aldın? '
İhtiyar elini bağrına soktu,
Dedi ki: 'İstanbul muhâsarası,
Başlarken aldığım gazâ yarası,
İçinden çektiğim bu altın oktu!..'
(Manzume)
Farklar :
-Şiirde anlatılanları düz yazı ile ifade edemeyiz.Manzumede anlatılanları düz yazı ile ifade edebiliriz.
-Şiirde olay örgüsü yoktur.Manzumede olay örgüsü vardır.
-Şiirde bireysellik, duygu ve çağrışım ön plandadır.Manzumede toplumsal konular , yaşanmış ya da yaşanabilecek konular işlenir.
-Şiirde çok anlamlılık ve imge ağır basarken manzumede sözcükler genellikle gerçek anlamında kullanılır.
-Manzumeler genellikle didaktik metinlerdir.
3. Birinci metinde hikayeye benzeyen bir anlatım vardır.
Sayfa 83
4.etkinlk
kuşun kanadını tedavi ettirdi = gerçek anlam
Uçağın kanadında arıza çıktı = yan anlam
Kırıldı kanadım kaldım çaresiz = mecaz anlam
Takımın sağ kanadı bu maçta iyiydi = terim anlam
Sayfa 84
3.Macera başlamak üzereymiş o gün,
Sürücelmiş bu ateş yıllarca ... istiare yapılmıştır benzetilen ateş
4.Bir ruh o derin bahçede ...ruh kelimesi insan sözcüğü yerine kullanılmıştır mecazı mürsel yapılmıştır
5.Ey benim sarı tamburam,
sen ne için inlersin?
içim oyuk.... hem mecaz hem gerçek anlamını düşündüren sözcükler vardır tamburanın içi gerçekten oyuktur ayrıca kişi mecaz olarak içim oyuk derken derdini ifade etmek istemiştir kinaye sanatı yapılmıştır
6.hediye namıyla bir şey gönderme.... Huzuri
şair burada cimri ve bencil birisini eleştirmektedir "komşun evi yanar iken söndürme" derken tam tersini imalı bir şekilde ifade etmek istiyor yani tariz sanatı yapılmıştır
Sayfa 85
6.etkinlik
örnekler mecaz çeşidi mecazın nasıl yapıldığı
Kara günümde elimden tuttu = mecaz = kara kelimesi gerçek anlamın dışında
Ani bir üzüntü.... = istiare = alev gömleği aşık olmya benztlmiş
Kır ata nal mı dayanır?.... = kişileştirme = dağların uykdn uyndrlması teşhs yplmıs
Ayağını yorganına göre uzat = kinaye = hem gerçek hem mecaz...
Hafız Osman... = istiara = bezetilen ışık benzeyen hafız osman
Mor menekşe ... = intak , teşhis = menkşe konşturlmş ve insn kşiliği almış
Her nereye.... = tariz = tam tersini dmk istemis
Böyle çalışırsan.... = tariz = aslında olamayacağını ifade etmktdir
Gönlüm gibi... = teşhis = gönlünü nameye(mektuba) benzetmiş
Evden izin almadan... = M.Mürsel = ev derken aile demeke iistiyor
Şişler hazır... = m.mürsel = şişler derken etlerden kastediyor
sayfa 86
2.ünite ölçme değerlendirme: 1-Y,D 2-didaktik 3-modern şiir 4-D 5-telmih6-E 7-D 8-E 9-E 10-A
SAYFA 86:
1-boşluklar
*mecazı mürsel
*kişileştirme
*temel anlam
*açık istiare
2-D,Y,D
SAYFA 87
3-E
4-A
5-D
6-A
7-C
SAYFA 88
8-D
9-D
10-C
Sayfa 91
1)yazı yazmaktan elim koptu,yazın piknikte top oynuyoruz
bagdan üzüm topladık.bag evinde annenlermi var
ayşegül bize geldi
arkadaşıma gül aldım
3 etkinlik)yaşı eş sesli
güçlü)eş anlamlı
aglrım)zıt anlamlı
eşimiz)yakın anlamlı 80 ölçme değerlendirme
SAYFA 93
1.soru
A)Türkü:anonim
B)Balıkçı :Cumhuriyet dönemi
C)Gazelivan
D)Çakıl:Modern
E)Ağustos çıkması:modern
cevap C'dir.
2.soru D'dir.
3.Soru :Bir olay örgüsünün verilmesi.
4.soru:Kafiye,ahenk,ölçü vb.
5.soru:
D
D
Y
D
Y
Y
Y
Y
6.SORU:Boşluk doldurma:
Şiir dili .........[imge] diline dayanır.
Şiir yazıldığı dönemin ........[ekonomik]...........[sosyal] ve kültürel hayatından izler taşır.
Şiir ..........[ölçü],.........[vurgu],kafiye ve .........[tonlama] akışı ahengin oluşmasında yardımcı olur.
Şiirde .........[kelimeler] yeni anlamlar kazanır.
Şiirde anlam okurun ...........[düşüncelerine]göre değişebilir.
Sayfa 95=3.soru C'dir.
4.Soru:C'dir.
5.Soru'dir.
10.Soru:
imge:Şiire ait
Öğreticilik:Manzumeye ait
11.Soru:B'dir.
Sayfa 95
3.soru:C
4.Soru:C
5.Soru:D
10.Soru: imge:Şiire ait //Öğreticilik:Manzumeye ait
11.Soru:B
sayfa 161-162
1-C
2-C
3-C
4-C
5-B
6-D
7-C
8-A
D
Y
D
Y
Y
Y
Y
6.SORU:Boşluk doldurma
Şiir dili .........[imge] diline dayanır.
Şiir yazıldığı dönemin ........[ekonomik]...........[sosyal] ve kültürel hayatından izler taşır.
Şiir ..........[ölçü],.........[vurgu],kafiye ve .........[tonlama] akışı ahengin oluşmasında yardımcı olur.
Şiirde .........[kelimeler] yeni anlamlar kazanır.
Şiirde anlam okurun ...........[düşüncelerine]göre değişebilir.
SAYFA 99
1. Bir balıkçının oğlunun sultanla evlenmesi ve ardından yaşananlar metnin olayıdır.
2. Metindeki olay zamanı belirsizdir.Mekan olarak da Mısır, saray gibi mekanlar vardır.Metnin türü masal olduğu için zaman ve mekan çoğunlukla belirsizdir.
3.Balıkçı ve sultanın hangi ülkenin insanı olduğu belli değildir. Metinde böylesi bir bilgi yoktur.
4. Metindeki olağanüstü olaylar şunlardır:
v Sultanın kocasının balıkçı olduğunu başına kakınca balıkçı kocasının konuşma yeteneğini kaybetmesi
v Celladın ipi sultanın boynuna geçirince sultanın saçlarının dökülmesi
SAYFA 100
5. Metindeki yerleri haritada gösteremeyiz; bunlar hayali, kurmaca mekanlardır.
6. Metindeki gerçeğe uymayan durumlar ve olaylar:
v Sıçanın otları yemesiyle eski halinden on kat daha iyi olması,
v Malçı’nın da aynı ottan şifa bulması…
v Altı kulaklı aygırın varlığı…
v Atın sihirli olması ve konuşması ,
v Atın Malçı’ya ad vermesi, kendi adını da değiştirmesi,
v Malçı’nın şarkı söylemesiyle kurumuş yerlerin yapraklanması , ağaçların yapraklanmaya başlaması
7. Doğal bir durum değildir ;çünkü bu yetenekler gerçekliğe uygun değildir...
SAYFA 101
8. Hepsinde tasvirlere yer verilmiştir.Betimlemelere örnekler…
Balıkçı Güzeli adlı metinde “Bunun çok güzel, civan gibi bir oğlu varmış.”
Malçı Mergen metninde “ Ak ormanlık dağın koltuğunda , yer altı suyunun kenarında , sayılamayac kadar mal besleyen dağ gibi serveti besleyen altı köşeli keçe evinde Aybıçı adlı bay yaşarmış…”
“O en güzel sevgi” metninde ise “Kırmızı ışıklı reklam yazıları ya da THY’nin o kocaman beyazlı , açık mavili reklamı bu sis içinde çok kötü gözüküyordu…”
9.Balıkçı Güzeli’nde duyulan geçmiş zaman (miş’li geçmiş zaman ) ve geniş zaman kipi ; Malçı Mergen’de görülen geçmiş zaman (di’li geçmiş zaman) ve geniş zaman ; O En Güzel Sevgi metninde (görülen geçmiş zaman) kipi kullanılmıştır. Masallarda genelde duyulan geçmiş zaman kipi, öykülerde ise görülen geçmiş zaman kipleri kullanılır.
10. Metinlerin benzer yönleri yapısının olay örgüsü, yer , zaman ve kişi unsurları üzerine kurulması ; hepsinin edebi metin olmasıdır.
Farklılıkları :
Karagöz Oyunu gösterme amacıyla diğerleri anlatma amacıyla yazılmıştır.
1.metnin türü masal , 2.metnin türü masal 3.metin ise öyküdür.
11. Karagöz oyunu adlı metindeki olayın kişileri Karagöz ve Hacivat’tır. Metin göstermeye bağlı bir metin olduğu için karşılıklı konuşmalara yer verilmiştir.Diğer metinlerde de karşılıklı konuşmalara yer verilebilirdi.
SAYFA 102
12. Ah Şu Gençler adlı metin sahnede canlandırılabilir. Bu metinlerden Karagöz Oyunu ve Ah Şu Gençler metninde yay ayraç içinde açıklamalar vardır.Bu açıklamalar oyun sahnelenirken oyuncuların yapmaları gereken hareketleri göstermek içindir.
13. Tiyatro metinleri karşıklı konuşmaya dayanmaktadır.Karagöz oyunu geleneksel Türk tiyatrosu olduğu için bu oyundaki olaylar belirli tipler arasında geçmektedir.
14. Ah Şu Gençler metninde olaylar altı kişi arasında geçmektedir.
SAYFA 103
1.Kullanılan unvanlar:
Padişah
Sultan
Bay
Kağan
Hanım
Bu unvanlar kişileri daha iyi tanıtmak için kullanılmıştır.
2.Tanık olduğumuz olayları görülen geçmiş zaman duyduğumuz olayları “duyulan geçmiş zaman”kipiyle anlatırız.
3. 3.metinde “ O EN GÜZEL SEVGİ “ metninde günümüzde görebileceğimiz bir manzara betimlenmektedir.
6. ANLATMAYA BAĞLI EDEBİ METİNLER
§ Masal
§ Destan
§ Halk hikayesi
§ Mesnevi
§ Manzum hikaye
§ Hikaye
§ Roman
DEĞERLENDİRME
A. edebi , anlatmaya ve göstermeye
b. masal, destan , halk hikayesi, hikaye ve roman …
c. göstermeye bağlı edebi metinler tiyatro türlerini oluşturur.
d. meddah, ortaoyunu, köy seyirlik oyunu
e. sahne
2. Anlatmaya bağlı eserlerde uzun ve kurallı cümleler kullanılırken göstermeye bağlı eserlerde günlük konuşma dili kullanılır. Cümleler daha açık ve kısadır. Söylenen sözün izleyici tarafından anlaşılması beklenir .Bunun için daha açık ve kısa cümleler kullanılır. Konuşma dilinin canlılığı sahnede yansıtılır.
3. D
4.Tiyatroda oyuncuların metinde yazar tarafından belirtilen sahne dekor ve kostüm özellikleri ile metindeki yönlendirme ifadelerinden farklı şekilde canlandırması mümkündür; fakat yeni düzenlenmeyle ortaya çıkan oyun yazarın düşlediği , anlatmak istediğinden çok daha farklı olacaktır.Çünkü bütün bu unsurlar, metnin ayrılmaz bir parçasıdır.Bu ögeleri değiştirmek yazarın tasarladığı kurguyu zaafiyete uğratacağından oyunun bütünlüğü de bozulacaktır.
SAYFA 103 – 104 – 105 – 106
Hazırlık; Dostluk temasının işlendiği hilayenin bir bölümünün çıkarılıp yerine doğa sevgisi ile ilgili bir bölüm eklendiğinde hikayenin teması ile uyuşmadığını,hikayenin anlam bakımından bozulmasına neden olduğunu gözönünde bulundururuz.
İnceleme1.Etkinlik: 1.grup => Kırk Yalan Masalı *Padişahın çocuklarına vasiyetini bildirmesi, *Sarı tüylü,mavi gözlü adamın saraya gelmesi, *Köse'nin saraya gelmesi, *Cücenin saraya gelmesi, *Şehzadelerin musrifliği, *Sarı tüylü,mavi gözlü adamın büyük şehzadelerin atını çalması, *Köse'nin ortanca şehzedenin yularını çalması, *Cücenin küçük şehzadeye mağlup olmadı.
2.grup => ßay Kordes *Horoz ile tavuğun geziye çıkmaları, *Yolda bir kedi ile karşılaşmaları ve onu da yanlarına almaları, *Yolda değirmen taşı,yumurta,ördek,toplu iğne ve dikiş iğnesine rastlayıp onlarıda yanlarına almaları, *ßay Kordes'in evine ulaşıp her birinin bir yere yerleşmesi, *ßay Kordes'in evine dönmesi ve başına gelenler. Yukarıdaki parçalara metin içinde anlam kazandıran ve diğer parçalarla birlikte anlamlı bütün olmasını sağlayan unsur metinlerde işlenen ''tema''dır.
1)ßütün edebi metinler bir tema etrafında birleşen parçalardan meydana geldiği için yukarıda yapılan işlem tüm edebi metinler için geçerlidir.
2)ßay Kordes adlı masaldaki temel çatışma,dost-düşman,iyi-kötü çatışmasıdır.Masalın teması ise, ''Kötülük yapan cezasız kalmaz''dır.
3)''Hazıra dağ dayanamayacağı için bu üç adam böyle vurup harman savurarak kısa zamanda büyük şehzadenin bir sandık altınını tüketirler.'' ifadesi Kırk Yalan Masalı adlı metinin teması olan ''Hazıra dağ dayanmaz'' ifadesiyle örtüşen bir ifadedir. Yine ''Anlaşılan pek kötü yürekli biriymiş,ßay Kordes'' cümlesi de ßay Kordes masalının ''Kötülük yapan cezasız kalmaz.'' temasıyla aynı doğrultudadır.
4)Kırk Yalan Masalı adlı metinde sosyal hayat ile ilgili unsurlar;yönetimin padişah tarafından gerçekleştirilmesi,binek hayvanı olarak ''at''ın kullanılması,alışverişin kurulan pazarlarda yapılması gösterilebilir. Yine ''Hazıra dağ dayanmaz.'' teması ise düşünce tarihinin bir yansımasıdır. ßay kordes adlı metindeki dikiş iğnesi,değirmen taşı,iskemle,karyola ve ok sözcükleri günlük hayatta kullanılan bazı araçları göstermektedir. Yine ''Kötülük yapan cezasız kalmaz'' teması ise düşünce tarihinin bir yansımasıdır.
ANLAMA-YORUMLAMA
2)ßir metinin temasının metindeki olaylardan bağımsız olarak ele alınması mümkün değildir.Çünkü metnin yapısı temaya göre oluşturularak kurgulanır.
Ö.LÇME-DEĞERLENDİRME
1) D-Y
2)Vatan Sevgisi
3)C
4)D
5)Anlatmaya bağlı edebi metinlerin yapısını oluşturan olay örgüsü,kişiler,zaman ve maken unsurları metnin temasi etrafında bir araya getirilerek kurgulanır..
Sayfa 109
anlama yorumlama; 1.soru : gonderıcılık işlevınde yazılmıstır. 2.soru : yazılan olayları dısarıdan izlemıs ızlenımlerı yazmıs ılahı bakıs acısı vardır. 3.soru : istanbul'un özelliklerinden bahsetmıs.Cosku verıcı bır metındır.Surukleyıcıdır… 4.soru : İlahı bakıs acısı vardır. 5.soru : Evet.anlatıcı olayları kendı ınandırıcılıgı ıle anlatır.
Sayfa 110
Ölçme ve Degerlendırme 1.soru : Y – D 2.soru :İlahi bakıs acısıyla yazılmıstır. 3.soru : D 4.soru : D 5.Soru: -
sayfa 111 – 112 – 113
İnceleme:
1)Verilen parça hikayenin ait olduğu dönemde ekonumik sıkıntılar çekildiğini,yaşam şartlarının zorluğunu bu nedenle küçük yaşta çocukların çalışmak zorunda kaldığını ifade etmektedir.Bu sonuçlar,hikayede işlenen ''sıradan insanların geçim sıkıntısı''yla da aynı doğrultudadır.
2) *GÜĞÜM -Dil ;Metinde doğal dilden farklı,yan anlam ve mecaz değerleri taşıyan edebi bir dil kullanılmıştır. -Anlatım ; Metinde ''kahraman anlatıcı bakış açısı'' vardır.Anlatıcı tasvir ve tahlillerle dile yeni değerler yüklemiştir. -Tema ; Metinde kahramanın yaşadığı ''an''dan bir kesit işlenmiştir.Bu kesitte kahramanın özlemi ve yaşadıkları anlatılmıştır. -Zihniyet ; Metinde döneminin komşuluk ilişkileri,sosyal yaşamın birer unsuru olan vapur yolculukları,halat arabacıları ve meydan salepçileri yansıtılmıştır. *ELLİ KURUŞ -Dil ; Metinde doğal dilden farklı , edebi bir dil kullanılmıştır. -Anlatım ; Metinde ''kahraman bakış açısı kullanılmıştır. -Tema ; Hikayede sıradan inanların geçim savaşı anlatılmıştır. -Zihniyet ; Hikaye,döneminin toplumsal ve ekonomik yaşama ışık tutmaktadır.
3)Her iki metinde de geçim sıkıntısı tema olarak ele alınmıştır.Bu durum Orhan Kemal'in hikayelerinde sıradan insanların geçim savaşlarını,ekonomik sıkıntılarını tema olarak işlediğini,dolayısıyla edabiyatımızdaki ''toplumsal gerçeklik'' geleneğine bağlı olduğunu göstermektedir.
ANLAMA YORUMLAMA
1)Anlatmaya bağlı edebi metinlerde,yazarların kendinden önceki metinlerden faydalanması okuyucuların metinleri doğru değerlendirebilmesi için,onlara edebiyat edebiyat geleneklerini bilmek ve anlamak zorunluluğu yükler.Herhangi bir metindeki unsurların tam olarak anlaşılması,bağlı oldukları gelenekteki kullanımlarıyla ilişkilidir.Bunun dışında yapılacak bir anlamlandırma ya metnin tam olarak algılanmamasına ya da yanlış algılanmasına sebep olur.
2)Bir edebi eser yazıldığı dönemden bağımsız olarak ele alınamaz.Edebi metinleri ortaya koyan yazar,yaşadıkları toplum,kültür ve benimsedikleri sanat anlayışlarını eserlernde yansıtırlar.
ÖLÇME-DEĞERLENDİRME:
1)D-Y
2)Edebiyat olacak.
3)D şıkkı
4)Cümlede yazarların eserlerini kendilerinden önceki edebiyat birikimini ve dönemlerindeki edebiyat anlayışlarını dikkate alarak,onlardan etkilenerek oluşturduklarını ifade etmektedir.
Sayfa 114 – 115 – 116 – 117
Hazırlık 1)''Bütün parçaların toplamından fazla bir şeydir.'' ifadesi bir bütünü meydana getiren parçaların hiçbir zaman bütünün kendisini karşılayamayacağını anlatmaktadır.Ona bu özelliği kazandıran ise,bir birlik etrafında kazandığı niteliktir. 2)Aynı türkü ya da şarkının değişik kişiler tarafından söylendiğinde ortaya çıkan farklılığın sebebi,türkü ya da şarkıyı söyleyen kişinin,kendi özelliklerini türkü ya da şarkıya yansıtmasıdır. 3)Yorum,''bir yazının veya sözün,anlaşılması güç yönlerini açıklayarak aydınlığa kavuşturmak;bir olayı belli bir görüşe göre açıklama,değerlendirme;gizli veya hayali olan bir şeyden anlam çıkartmaktır.''
İNCELEME 1)Bitmeyen Senfoni ve Moby Dick adlı metinlerin her birinde anlatılanların herhangi biriyle ya da serim,düğüm,çözüm bölümlerinden biriyle metnin bütününü anlamlandırılamaz.Çünkü,metnin anlamı,kendisini meydana getiren parçalardan ya da toplamından oluşmaz.Çünkü anlam,bunların toplamından fazla bir şeydir. 2)''Kıskanç dalgalar kabarıp siliyor izlerimi.Silsinler;ben geçtim ya bir kere''cümlesi yan anlam değeri ve çağrışım gücü bakımından güçlüdür.Çünkü bu cümlelerdeki sözcüklere gerçek anlamları dışında farklı anlamlar yüklenmiş böylece sözcüklerin çağrışım gücü arttırılmıştır.Bu durum edebi metinlerin her okunuşta farklı anlamlar kazanmasının da temel sebebidir. Verilen cümleler öznel durumları ifade etmektedir.Bu cümlelerin yazılış amacı,öznel duyguları estetik bir kaygıyla,edebi metnin olanaklarıyla ifade etmektir. ''Heisenberg,yirmi dört yaşındayken oluşturduğu matris mekanik ve kendi adıyla bilinen belirsizlik ilkesiyle atom fiziğine yeni bir kimlik kazandırır;1923'de Nobel ödülünü alır.'' cümlesi yan anlam ve çağrışım gücü bakımından zayıftır.Cümlede ifade edilenler belirli bir anlama sahip,kişiden kişiye değişmeyen nesnel bir yargıdır. 3)''Demir Raylar'' ifadesi,Moby Dick'in kahraman anlatıcının hiçbir engel tanımadan her zorluğun üstesinden gelmeyi göze alarak seçtiği yolu ifade etmek için kullandığı bir benzetmedir. 4)Bitmemiş Senfoni ve Moby Dick adlı metinlerde açıkça ifade edilmeyen,sezdirilen,gösterile n,çağrıştırılan anlatılmak istenenler şunlardır; Moby Dick: -Bir paragrafta güneşin batması, -Bir paragrafta İnsanların hayatına yön vermek, -Bir paragrafta ise doğru bildiği yoldan ayrılmamak. Bitmemiş Senfoni -Sanat yoksunu insanların yanlış ve bozuk şehirleşmeye sebep oldukları, Açıkça dile geritilemeyen bu ifadeler,metnin teması etrafında şekillenen ve metnin edebi yönünü ve çağrışım değerini güçlendiren ifadelerdir. 5)Verilen cümleler ait olduğu metnin anlamlı dil birlkleri olarak birer parçasıdır.Anlam yönünden ise,kahraman ruh halini ve çevre algılayışını yansıtan ifadelerdir. 6)Bitmemiş Senfoni adlı metinde yazıldığo dönemin bir sorunu olan çarpık ve yanlış kentleşme ele alınmıştır.Bu durum metnin tarihi gerçekliği olan bir sorunu işlediğini göstermektedir. 7)Eleştirel bir yorumcunun Moby Dick adlı metni tabiab sevgisi veya deniz tutkusu,Bitmemiş Senfoni adlı metni ise müzik sevgisini anlatan bir metin olarak değerlendirmesi mümkün değildir.Eleştirel bir yorumcu metnin iletisine bağlı kalarak metinde yeni ve farklı anlamlar bulup sebepleriyle birlikle açıklamak zorundadır.Bu yeni ve farklı anlamlar metnin iletisinden uzak olamaz. 8)Verilen metinlerin farklı şekilde yorumlanması metinlerin amaç ve iletilerine zarar vermez.Çünkü metin anlamı okuyucunun bilgisi,kültürü,görgüsü ve ruh haline göre oluşur.Bu nedenle aynı metin,farklı okuyucular tarafından farklı şekillerde yorumlanabilir.
Sayfa 119
1.soru: edebiyatı Mümtaz'a ihsan sevdirmiştir. Batu edebiyatçılarını örnek almasını sağlamış divan edebiyatını iyi öğrenmesini sağlamıştır. 2.soru: eski divanları okumuş, tari zevkini almış. Fransız şairlerinden etkilenmiş. 3.soru: Edebiyata olan ilgi, tarih, ıtrı(müzik),resim Mümtaz'ın ilgi duyduğu alanlardır. 4.soru: Ahmet Hamdi Tanpınar'ın hayatıyla romanın kahramanı Mümtaz arasındaki benzerlikler: antalya, tarih, edebiyat 5.soru: Fransız edebiyatına ilgi duymuş, yahya kemal onun hocası ve dostu olmuş, yahya kemal'in yolundan gitmiş, sanata, edebiyata, tarihe ve müziğe ilgi duymuş, Fransız şairlerinden etkilenmiş, batı edebiyatını örnek aldığı gibi divan edebiyatını iyi öğrenmiş, eserlerinde tarih sevgisi zaman, bilinçaltı ve aşk konularını işlemiş, edebiyatı müzik ve resimle birleştirmiş… Huzur -
Sayfa 118 – 119 – 120
soru 1) cevap: cümlelerinden yola çıkarak roman kahramanlarından insanın ve mümtazın kültürel sanatsal ve felsefi yönden etkilediğini söyleyebiliriz. 3) mümtaz tarih güzel sanatlar müzik felsefe estetik mimari vb. alanlarına ilgi duymaktadır. Onun zevkleri ve fikirleri kültürel bir bütünlük göstermektedir. Onun ilgi alanına giren bütün sanatlar akımlar fikirler kendi kültüründen bir araya gelerek, bir potada eriyerek kaynaşmaktadır soru 4) cevap: tan pınarın anılarında aldığımız bölüm bu soruya cevaplayabilir soru 5)cevap: metinden tan pınarın antalyada yaşadığı onun bu şehrin bazı yerlerinden etkilendiğini çıkarabiliriz. tanpınarın metnindeki ihsan karakteri hocası Yahya kemal beyatlıdır edebiyat fakültesinde başlayan hoca-öğrenci ilişkisi tanpınarı çok fena etkilemiştir.. Etkinlik Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901 İstanbul-24 Ocak 1962 İstanbul) Türk romancı ve şairdir.Lise öğrenimini Antalya Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1923 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdi. Liselerde, yüksek okullarda çeşitli dersler okuttu. 1939 yılında İstanbul Üniversitesi’nde Yeni Türk Edebiyatı profesörlüğüne atandı. 1942-1946 yılları arasında Maraş Milletvekili olarak görev yaptı. Bir süre Milli Eğitim müfettişliği yaptıktan sonra 1949 yılında Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ndeki görevine döndü. Gençlik yıllarında Yahya Kemal ve Ahmet Haşim'in talebesi ve dostu olmuş, Batı edebiyatından Paul Valery ile Marcel Proust'u kendisine üstad olarak seçmiştir. Bu yazarlar edebiyatta güzellik ve mükemmeliyete ön planda yer verirler. Onlara göre edebiyat, tıpkı resim ve musiki gibi "güzel sanat"tır. Onlardan farkı, boya ve ses yerine, insanı ve hayatı anlatmada bu iki vasıtadan çok daha zengin olan dili kullanmasıdır. Tanpınar şiiri hayatının en büyük ihtirası haline getirmiş, fakat asıl kabiliyetini şiir estetiğine göre yazdığı mensur eserlerde göstermiştir. İlk şiiri 1920’ de yayımlanmıştı. Geniş okuyucu kitlesi onu umumiyetle lise kitaplarına ve antolojilere giren "Bursa'da Zaman" şiiri ile tanır. Altmış kadar şiirinden ancak otuz yedisi ile, tek şiir kitabını ölümüne yakın çıkardı: Şiirler (1961; Bütün Şiirleri adıyla genişletilmiş olarak 1976). Şiirlerinde bir imaj ve müzik kaygısı taşıdığı, hikaye ve romanlarında da, başta zaman tema’sı olmak üzere, psikolojik anları, bilinçaltını aradığı, yansıttığı görülür. (Geniş bilgi Prof. Mehmet Kaplan’ ın Tanpınar’ ın Şiir Dünyası;1964 kitabında). Çeşitli baskıları olan eserleri Dergah Yayınları’ nda toplanmaktadır. Enis Batur, 1992 yılında Ahmet Hamdi Tanpınar’ dan “Seçmeler” adlı bir kitap hazırladı. Yazar ile ilgili yayınlanmış en son eser 2007 yılının sonunda çıkan "Günlüklerin Işığında Tanpınar'la Başbaşa"dır. Eser Tanpınar'ın 1953 yılında yazmaya başladığı ve 1962 yılında vefatına kadar tuttuğu notlardan oluşmaktadır.
Sayfa 122
1.Sen kırk gün bir ölü bekleyeceksin…… ve Ne yapalım bu da Allah'tan, bunada sabredelim ……… (kitaplarınızda zaten var diye tam yazmadım) cümlelerinde , dönemim dini inançları çerçevesinde, her konuda Allah'a boyun eydiğini, işlerin ona ona havale edildiğini göstermektedir. Meğerse bu yatan şehzade imiş cümlesinde ise.. o dönemde hanedanlık yönetiminin olduğunu göstermektedir.
SAYFA 123
2.Kız odasında nakış işlerken bir kuşun gelmesi, kuşun ertesi akşam yine gelmesi ve kızın bu durumu annesine söylemesi, kuşun 3.kez gelmesi ve kzın annnesinin kaçmaya karar vermesi, kızın ve annesinin başka bir memlekete gitmesi.Kuşun kızı sarayda odaya bırakması, annesinin memleketine dönemesi, kızın İran memleketinden bir halayık satın alması…………. 3. Masalda doğal gerçekçiliği olmayan olağan üstü olaylar yaşanmaktadır. 4. Metinde evvel zamanda bir gün, birkaç gün sonra, akşam üstü gibi belirsiz zaman ifadeleri kullanılmıştır.Masalda; saray , oda , memleket gibi mekanlar İran ve Yemen gibi ülke adları da bulunmaktadır.Bu mekanların anlatımında tasvirlemeye yer verilmiştir.Metindeki zaman ve mekan unsurları, olayların yaşandığı belirsiz zaman dilimi ile mekanları ifade ederek metnin yapı bakımından tamamlanması sağlanmıştır. 5. TABLO karakter/tip nasıl bir insandı?(bunlar tiptir) -kız: iyi,sabırlı/ şehzade: iyi, sabırlı tip durağan mıdır dinamik midir? -ikiside dinamiktir masalın hangi kısmı sizin tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu? -kız: sürekli hareketkli/ şehzade: kızı ipten kurtarması sosyal ortam ve çevre bu tipi nasıl etkilemiştir? -kız: zengin-fakir hayatı yaşaması olumsuz/ şehzade: yanlış kişiyle evlenmesi olumsuz bu tipin sizin sizin sosyal ve toplumsal yapıdan farkı var mı? -kız: var/ şehzade: var bu tipin diğer tipler üzerinde etkisi var mıdır? -kız: var/ şehzade: var tip kendi kişiliğinin farkında mı…? -kız: farkında/ şehzade: farkında sizce gerçek hayatta bu masaldaki….. -kız: olmaz/ şehzade: olmaz 6.soru: temel çatışma : iyi ile kötü arasındaki çatışmadır tema : gerçeklerden, kaderden kaçılmaz. iyiler herzaman kazanır. 7.soru:ilahi bakış açısı 3.tekil şahıs anlatım vardır.
SAYFA 124
OĞUZ KAĞAN DESTANI= -Hun dönemi destanlarındandır. -M.Ö 174-209 -İslamiyet öncesi Türk Destanıdır. -Kahraman bakış acısıyla yazılmıştır. Zihniyet Sosyal,siyasi,ekonomik ve dinidir. Oğuz Kağan'ın kişiliği -cesur -kahraman -adaletli -yiğit Kurgu zamanı Oğuz Kağan'ın doğumundan yaşlılığına kadar olan zamandır. -Kılıç,ok,yay,kargı,bakır,gümüş,demir madenleri kullanılmıştır. Olay örgüsü -Oğuz Kağan'ın doğması -Kırk günlükken konuşması -Halkı gergedandan kurtarması -Hükümdar olması -Evlenmesi ve üç çocuğu olması -ikinciye evlenmesi ve üç çocoğunun olması -Ziyafet vermesi -Kendisine tabi olanlarla iyi geçinmesi -Siyasi birliği sağlaması -Oğullarına devleti bırakması Teması:Mete Han'ın Orta Asya'da Türk Birliğini kurması Kişiler: -Altun Kağan -Ay Kağan -Oğuz Kağan -Urum Kağan -Uruz Kağan -Dağ,Deniz,Gök -Gün,Ay,Yıldız NOTLAR: -Destanlarda ki kahramanlar olağanüstü özelliklere sahiptir. -Destanda ki olaylar olağan ve olağanüstüdür. -Destanlar genelde mazmundur. -Anonimdir. Olağanüstü Olaylar: -Anasını sütünü bir kere emer -Çiğ et,çorba ve şarap ister -Dile gelir. -Kırk gün sonra büyür yürür ve oynar -at sürüleri güder,ata biner av avlar Oğuz Kağan'a hanlık ünvanı verilmesi:Hiç kimseinni yaklaşamadığı gergedanı Oğuz Kağan'ın öldürmesi ona hanlıkünvanı verilmesini sağlamıştır. Oğuz Kağan'da -Yönetim şekli -Göçebe hayat -Din anlayışı -Kullandıkları madenler -Cihangirlik anlayışı -Eğlence anlayışı -Çok eşlilik -Belgelik anlayışı gibi anlayışlara rastlanır. OĞUZ KAĞAN (TABLO) Tip nasıl bir insandır? Oğuz Kağan fiziksel özellikleri ve karakteriyle bir kahramanın bütün özelliklerini taşıdığı için bir tiptir.Cesur,kahraman,adaletli,yiğittir. Karakter/tip durağan mıdır ,dinamik midir? Tip kesinlikle dinamiktir.Destan boyunca ön plandadır hiç durmaz hep savaşır. Destanın hangi kısmı szin karakter/tip hakkında böyle düşünmenize neden oldu? Oğuz Kağan'ın kahramanlığını ilan ettiğii bölüm Sosyal ortam ve çevre bu karakteri nasıl etkilemiştir? Oğuz Kağan'ın olağanüstü özellikler taşıması toplumun ondan beklentilerinin fazla olmasına yol açmıştır.O da bu sorumluluklarını başarılı bir şekilde yerin